Ekologiczna ocena cyklu istnienia wybranych wyrobów przemysłu meblarskiego

Ekologiczna ocena cyklu istnienia wybranych wyrobów przemysłu meblarskiego

Książka “Ekologiczna ocena cyklu istnienia wybranych wyrobów przemysłu meblarskiego” wydana została w serii Rozprawy naukowe.   Powszechnie wiadomo, że każdy wytworzony wyrób na etapie produkcji, użytkowania czy utylizacji wywiera w mniejszym lub większym stopniu niekorzystny wpływ na środowisko naturalne. W zasadzie nie istnieją wyroby zupełnie nieuciążliwe dla otoczenia.

Dotyczy to również wyrobów przemysłu meblarskiego. W przemyśle meblarskim są wytwarzane wyroby, które w zależności od rodzaju zastosowanych materiałów konstrukcyjnych i wykończeniowych charakteryzują się zróżnicowanym oddziaływaniem na środowisko naturalne. Nieszkodliwość mebli dla środowiska utrzymywała się do momentu, kiedy jedynym surowcem do ich produkcji było drewno w postaci wytworzonej przez przyrodę. Współczesne meble, produkowane głównie z tworzyw drzewnych z nieznacznym udziałem drewna, wykańczane powłokami lakierowymi i tworzywami sztucznymi, nie zawsze są wyrobami obojętnymi dla środowiska naturalnego.

Istnieje więc konieczność ustalenia podstaw metodologicznych oceny wyrobów meblarskich, umożliwiających opracowanie procedury ich kategoryzacji i certyfikacji. Zgodnie z zaleceniami międzynarodowymi kryteria te powinny się opierać na analizie całego cyklu istnienia wyrobu, w którym wyrób ekologiczny powinien wykazywać jak najmniejszy niekorzystny wpływ na środowisko naturalne. Taka definicja ujmuje nie tylko etap wytwarzania wyrobu, który zwykł się kojarzyć z największą liczbą zagrożeń dla środowiska naturalnego, lecz także fazy jego użytkowania i utylizacji.   Wymaga to jednak wdrażania odpowiednich technik oceny. Jednym z nowych narzędzi metodologicznych ułatwiających zrozumienie mechanizmów oddziaływania wyrobów na środowisko jest ekologiczna ocena cyklu życia (ang. Life Cycle Assessment), określana skrótem LCA.

Dla przemysłu drzewnego, którego podstawowym surowcem jest drewno, czyli materiał naturalny, odtwarzalny, którego pozyskanie, przerób, użytkowanie, a nawet utylizacja nie obciążają nadmiernie środowiska, ocena cyklu życia może stać się wkrótce ważnym instrumentem pomocnym w marketingu i reklamie wyrobów drzewnych.

Pierwsze publikacje z zakresu wdrażania i wykorzystania techniki LCA w przemyśle meblarskim pojawiły się dopiero pod koniec lat dziewięćdziesiątych minionego stulecia. Były one próbą obliczenia elementów wchodzących do analizowanego systemu i wychodzących z niego. Z reguły nie uwzględniały analizy całej drogi życia danego wyrobu, tylko wybrane jej etapy.

Z przeglądu dostępnej literatury z zakresu techniki LCA wynika, że brak jest przykładów kompleksowego określenia oddziaływań środowiskowych związanych z wyrobami meblarskimi w całym okresie ich istnienia.

Ze względu na to, iż technika LCA może mieć w przyszłości duże znaczenie praktyczne, uzasadnione wydaje się podjęcie próby zaadaptowania jej do oceny ekologicznej wyrobów produkowanych przez przemysł meblarski.