Zdobienie i sprzęt ludu polskiego na Podhalu

Zdobienie i sprzęt ludu polskiego na Podhalu

Książka Zdobienie i sprzęt ludu polskiego na Podhalu jest wyjątkowa ze względu na zawartość merytoryczną oraz historię swojego powstania. Matlakowski, z wykształcenia lekarz, a kulturolog z zamiłowania, postanowił zagłębić się w szczegóły zdobienia stroju i przedmiotów codziennego użytku. Liczne ilustracje i tablice odrysowywał sam lub przy pomocy Stanisława Witkiewicza. Gotowa praca została ukończona tuż przed śmiercią Matlakowskiego i choć znalazł poparcie i chętnych promotorów, to ciągły brak funduszy uniemożliwiał publikację. Na łożu śmierci poprosił swojego przyjaciela – doktora Józefa Peszke o dopilnowanie wydania tego dzieła. Mimo wielu trudności książka ukazała się drukiem, a Peszke opatrzył ją obszernym wstępem poświęconym postaci autora.

Książka mieści w sobie bardzo bogaty materiał, szczegółowe opisy przedmiotów, ich zdobień, zastosowania, a także, co stanowi o wyjątkowości tego opracowania, bardzo starannie zebrany materiał leksykalny. Matlakowski ubolewał nad zanikiem gwary ludowej stąd podając nazwy poszczególnych przedmiotów zapisuje je w oryginalnej wymowie, często, dla dopełnienia dzieła, w kilku wariantach.